सेवामैत्री प्रशासनः सङ्घीयतामा सुशासन
इलाम जिल्लाको परिचयः
नेपालको सुदूरपूर्वको मध्य पहाडी भू–भागमा अवस्थित इलाम जिल्ला प्राकृतिक र भौगोलिक रुपले अत्यन्त रमणीय छ । बिशेषगरी इलाम जिल्लालाई ७ ‘अ’ (अदुवा, अलैंची, आलु, अम्लिसो, ओलन, अकबरे खोर्सानी, अर्थोडक्स चिया) ले चिनिन्छ । इलाम जिल्लाको नामाकरण लिम्बु भाषाबाट भएको मानिन्छ । लिम्बु भाषामा ‘इ’ भनेको ‘घुमाउरो’ र ‘लाम’ भनेको ‘बाटो’ = (इ लाम) अथवा घुमाउरो बाटो भन्ने बुझिन्छ । त्यसैगरी इलाम नामाकरणमा लाप्चा भाषाको ‘इलोम’ (पुत्का उडेको वा बसेको ठाउँ) बाट उत्पत्ति भएको अर्को जनमानसमा मत रहेको छ । यसरी हेर्दा यस जिल्लाको नाम दुवै भाषाबाट उपयुक्त रहेको छ ।
इलाम जिल्लाको भौगोलिक स्थितिः
यस जिल्लाको पूर्वतर्फ भारतको दार्जिलिङ्ग, पश्चिम तर्फ मोरङ्ग र पाँचथर जिल्ला, दक्षिण तर्फ झापा जिल्ला र उत्तर तर्फ पाँचथर जिल्लाहरु पर्दछन् । यो जिल्ला १७०३ वर्ग किलोमिटर (१७१७५ हे.) क्षेत्रफलमा फैलिएको छ । यस जिल्लाको अक्षांश २६.४०० देखि २७.८०० उत्तरसम्म र देशान्तर ८७.४०० देखि ८८.१०० पूर्वसम्म फैलिएको छ । यस जिल्लाबाट संघीय संसदमा २ जना र प्रदेश सभामा ४ जनाकाे प्रतिनिधित्व हुने व्यवस्था रहेकाे छ । यस जिल्लामा हालसम्म ४ नगरपालिका (इलाम नगरपालिका, देउमाई नगरपालिका, सुर्याेदय नगरपालिका, माई नगरपालिका) र ६ गाँउपालिकाहरु ( राेङ गाँउपालिका, मांसेबुङ्ग गाँउपालिका, माईजाेगमाई गाँउपालिका, फाकफाेकथुम गाँउपालिका, चुलाचुली गाँउपालिका, सन्दकपुर गाँउपालिका) रहेका छन् । यस जिल्लाको सदरमुकाम इलाम १२९८ मिटरको उचाईमा अवस्थित छ ।
हावापानीः
समशितोष्ण जलवायु भएको यस जिल्लाको औषत अधिकतम तापक्रम उचाई अनुसार ३१ डिग्री से. र न्यूनतम तापक्रम ० डिग्री से. सम्म पुग्दछ । धेरैजसो कुहिरो र हुस्सुले ढाकिने यो जिल्लामा बर्षा याममा बढी पानी पर्दछ । पर्यटकीय दृष्टिकोणले इलाम भ्रमणका निम्ति बसन्त ऋतु र शरद ऋतु उत्तम मानिन्छ ।
जनसंख्याः
पुरुष १४११२६ ९४८।६२ प्रतिशत महिला १४९१२८ ९५१।३८ प्रतिशत
कूल जनसंख्यास् २९०२५४ जनघनत्वस् १७०
लैङ्गिक अनुपातस् ९४।६ जनसंख्या बृद्धिदरस् १।६४
जाति, धर्म, भाषा तथा मौलिक संस्कृतिः
यस जिल्लामा ब्राह्मण, क्षेत्री, लिम्बु, राई, गुरुङ्ग, तामाङ्ग आदिको मुख्य बसोबास रहेको छ भने धर्मको आधारमा हिन्दु– ४४.४९%, किरात– ३५.६१%, बौद्ध– १५.२९%, क्रिश्चियन– २.५०%, प्राकृत– १.३४%, इस्लाम– ०.०८% र अन्य– ०.७०% रहेको छ । यहाँ नेपाली, लिम्बु, राई, मगर, गुरुङ्ग आदि प्रमुख भाषाहरु बोल्ने गरेको पाइन्छ । यहाँका मौलिक नाचहरुमा धान नाच, च्याबु्रङ्ग नाच, डम्फू नाच, मारुनी नाच, संगिनी नाच, बालन नाच, दमाई नाच, लेप्चा नाच, रोपाईँ जात्रा, गाई जात्रा, भजन किर्तन आदि पर्दछन् ।
धार्मिक स्थलहरुः
यस जिल्लाका नारायणस्थान, पाथीभरादेवी, सेतीदेवी, पञ्चकन्यादेवी, माइपोखरी, गजुरमुखी, माईस्थान, माङ्गमालुङ्ग र सिंहदेवी आदि प्रमुख धार्मिक स्थलहरु हुन ।
पर्यटकीय स्थलहरुः
इलाम जिल्लास्थित पर्यटकीय स्थलहरुमध्ये माइपोखरी (२१२१ मिटर), श्रीअन्तु (१६७७ मिटर), सन्दकपुर (३६३६ मिटर), सिद्धिथुम्का (१८०० मिटर), छिन्तापु (३३५३ मिटर) र कन्याम आदि प्रसिद्ध छन् ।
समाचार
-
द्वन्द्व पीडित राहत वितरण सम्बन्धी सुचना २०७५-३-११
सशस्त्र द्वन्द्वका क्रममा विस्थापित तथा मृत्यु भएका चाैथाे कार्यदलकाे प्रतिवेदनमा नाम समाेवेश भएका तर विभिन्न समयमा वितरण भएकाे राहत रकम लिन छुटेका विस्थापित व्यक्ति तथा मृतकका नजिकका हकदारले पाउने विभिन्न राहत रकम जिल्ला प्रशासन कार्यालयले वितरण गर्नका लागि मिति २०७५।०३।११ मा सुचना प्रकाशित गरेकाे छ ।
-
२०७५ जेष्ठ १५ सम्मकाे राहदानी बनी अाएकाे । २०७५-३-३
२०७५ जेष्ठ १५ सम्मकाे राहदानी बनी अाएकाेले राहदानी लिनका लागि नागरिकता र रसिद लिई कार्यालयमा सम्पर्क राख्नुहाेला ।
-
एकिकृत घुम्ती शिविर सम्पन्न २०७५-२-२४
जिल्ला प्रशासन कार्यालय इलामकाे संयाेजनमा २०७५ जेठ १० देखि जेठ १२ गतेसम्म सन्दकपुर गाँउपालिका र जेठ १७ देखि जेठ १९ गतेसम्म माङ्सेबुङ्ग गाँउपालिकामा एकिकृत घुम्ती शिविर सम्पन्न भएकाे छ। जिल्ला स्वास्थ्य कार्यालय, महिला तथा बालबालिका कार्यालय सम्मिलित उक्त शिविर मा जिल्ला प्रशासन कार्यालयबाट कुल ८६६ नागरिकता वितरण गरिएकाे थियाे भने जिल्ला स्वास्थ्य कार्यालयले १९६ जनालाई स्वास्थ्य सेवा र महिला तथा बालबिकास कार्यालयले अपाङ्ग भएका २७ जनालाई अपाङ्गता परिचय पत्र प्रदान गरेकाे थियाे ।
-
२०७४-१२-३० देखि २०७४-१-१३ सम्म राहदानी बनी आएकाे । २०७५-२-८
मिति २०७४-१२-३० देखि २०७४-१-१३ सम्म राहदानी फारम पेश गर्नुहुने अावेदकहरुकाे राहदानी बनी अाएकाे छ । साे राहदानी मिति २०७५- २-८ गते देखि जिल्ला प्रशासन कार्यालय इलाम बाट वितरण गरिनेछ ।
-
२०७४-१२-१५ देखि २०७४-१२-२९ सम्म राहदानी बनी अाएकाे २०७५-१-२१
२०७४-१२-१५ देखि २०७४-१२-२९ सम्म राहदानी फाराम पेश गर्नेहरूको राहदानी बनी आएकोले अाफ्नाे नागरिकता र रसिद लिई कार्यालयमा सम्पर्क राख्नुहाेला ।
-
अभिमूखिकरण तालिम सम्पन्न २०७४-३-१
इलाम जेठ ३१, स्थानीय तहको निर्वाचनको लागि खटाइएका मतदान अधिकृत तथा सहायक मतदान अधिकृतहरुका लागि दुईदिने अभिमूखिकरण तालिम सम्पन्न गरियो ।
-
२०७४ चैत १४ सम्म को राहदानी बनी अाएको २०७४-१२-१६
२०७४।१२।१४ सम्म फाराम पेश गर्नेको राहदानी बनी आएको हुँदा सम्बन्धित व्यक्तिले आफ्नो नाम हेर्नको लागि यहाँ क्लिक गर्नुहुन अनुरोध छ ।
सूचना
-
२०७५ असार ३२ सम्मको राहदानी बनी अाएकाे । २०७५-४-१८
२०७५ असार ३२ सम्मको राहदानी बनी अाएकाेले अाफ्नाे नागरिकता र रसिद लिई जिल्ला प्रशासन कार्यालय इलाममा सम्पर्कका लागि अावेदक महानुभावहरुलाई सुचित गरिन्छ।
-
२०७५ असार १५ सम्मकाे राहदानी बनी अाएकाे २०७५-३-२७
२०७५ जेठ ३० गते देखि असार १५ सम्मका राहदानी बनी अाएकाेले अाफ्नाे नागरिकता र रसिद लिई िजल्ला प्रशासन कार्यालय इलाम सम्पर्क राख्नु हाेला ।
-
२०७५ जेष्ठ २९ सम्मकाे राहदानी बनी अाएको २०७५-३-१९
२०७५/०२/१६ देखि २०७५/०२/२९ सम्म राहदानी फाराम पेश गर्नेहरूको राहदानी बनी आएको हुदा अाफ्नाे नागरिकता र रसिद लिई जिल्ला प्रशासन कार्यालय इलाममा सम्पर्क राख्नुहाेला ।
-
द्वन्द्व पीडित राहत वितरण सम्बन्धी सुचना २०७५-३-१२
सशस्त्र द्वन्द्वका क्रममा विस्थापित तथा मृत्यु भएका चाैथाे कार्यदलकाे प्रतिवेदनमा नाम समावेश भएका तर विभिन्न समयमा वितरण भएकाे राहत रकम लिन छुटेका विस्थापित व्यक्ति तथा मृतकका नजिकका हकदारले पाउने विभिन्न राहत रकम यस कार्यालयबाट वितरण हुने हुँदा अाफ्नाे राहत रकम बुझ्नकाे लागि मिति २०७५।०३।२५ गते भित्र जिल्ला प्रशासन कार्यालय इलाममा सम्पर्क राख्नुहुन सम्बन्धित सबैकाे जानकारीकाे लागि याे सुचना प्रकाशित गरिएकाे छ ।
-
२०७५ जेष्ठ १५ सम्मकाे राहदानी बनी अाएकाे २०७५-३-३
२०७५-०२-१ देखि २०७५-०२-१५ सम्म राहदानी फाराम पेश गर्नेहरूको राहदानी बनी आएकोले रसिद तथा अाफ्नाे नागरिकता लिएर पासपाेर्ट लिन जिल्ला प्रशासन कार्यालयमा सम्पर्क राख्नुहाेला ।
-
घुम्ती शिविर सम्बन्धी २०७५-२-८
मिति २०७५ जेठ १० देखि ११ गतेसम्म दुई दिने सन्दकपुर गाँउपालिका वडा नं. ४ माबुमा घुम्ती शिविर संचालन हुने ।
-
बैशाख १३ गते सम्मको राहदानी बनी अाएकाे । २०७५-२-८
२०७५ बैशाख १३ गते सम्मको राहदानी बनी अाएकाेले अाफ्नाे नागरिकता र रसिद लिई जिल्ला प्रशासन कार्यालय इलाम सम्पर्क राख्नुहाेला ।
-
राहदानी अाएकाे बारे । २०७५-१-२१
२०७४-१२-१५ देखि २०७४-१२-२९ सम्म राहदानी फाराम पेश गर्नेहरूको राहदानी बनी आएकोले अाफ्नाे नागरिकता र रसिद लिई कार्यालयमा सम्पर्क राख्नुहाेला ।
-
सूचना २०७४-३-१०
-
राजश्व बुझ्ने समय सम्बन्धि जानकारी २०७४-२-२४
राजश्व बुझ्ने समय आइतवारदेखि बिहीवार = बिहान १० बजेदेखि दिउसो १ बजेसम्म शुक्रवार = बिहान १० बजेदेखि दिउसो १२ बजेसम्म
